Forumning ikkinchi kuni.
Asosiy tadbirdan so‘ng, sessiyalar ish boshladi. Ularda mahalliy va xorijiy ekspertlar maktabgacha ta’limning turli muammoli va yangi rivojlanish bosqichlariga doir mavzularni qamrab oldi. Xususan, ishtirokchi davlatlar vakillari erta ta’lim va bu borada olib borilayotgan ishlarga alohida to‘xtaldilar.
Dastlab, Mavritaniyaning Bolalar va Oilalar bo‘yicha ijtimoiy harakatlar vaziri Savin Talah xonim so‘z oldi. U o‘z davlatida 2006 yili ta’limga doir to‘rt qisimdan iborat qonun qabul qilinganligi va unda erta yoshdagi bolalar ta’limi va huquqlari alhohida o‘rin olganligini ta’kidladi.
Savin Talah bayon etgan ma’lumotlarga ko‘ra, mamlakatda 2024 yilgacha 100 ming nafar bolani erta yoshdan ta’limga qamrab olish, ya’ni hozirdagi 10 foizli ko‘rsatkichni 40 foizga yetkazish ustida ish olib bormoqda. Bunda eng asosiy e’tibor kam ta’minlangan oila farzandlariga qaratilishi ko‘zda tutilmoqda.
– Bu 2025 yilgacha qilinadigan ishlarimiz, – dedi Savin Talah xonim. –Albatta, bu bo‘yicha bizda shart-sharoitlar mavjud. Jumladan, 50 ming nafar kambag‘al bolani ta’limga jalb etish ustuvor vazifamizdir va tabiiyki, mazkur jarayonlarda mamlakatimizning milliy ta’lim vazirligi, shuningdek, boshqa dahldor vazirliklar hamkorlikda ishlamoqda. Maqsad yagona – Mavritaniyadagi ijtimoiy ishlarni bir nuqtaga jamlash, pirovardida bolalarga sifatli ta’lim berish, ayniqsa, shu yo‘nalishda ota-onalarning bolalar ta’limiga yondashuvini sifatli bosqichga olib chiqishga erishishdir.
Shundan so‘ng, Madagaskar Ta’lim vaziri Michelle Sahondrarimalala xonimga so‘z berildi.
– Bizda ham maktabgacha ta’lim yaxshi yo‘lga qo‘yilgan, – dedi Michelle Sahondrarimalala xonim. – Mamlakat bo‘ylab, erta yoshdagi bolalar ta’limi uchun ishlovchi 16 ming ta bog‘cha mavjud. Ular uch yo‘nalishda faoliyat olib boradi. Ya’ni, davlat hamda xususiy kompaniyalar ixtiyoridagi bog‘chalar va 1 yillik majburiy maktabga tayyorlash kurslaridir.
Vazir xonim Madagaskar istiqbolini ta’minlash harakatidagi bu tizim haqida so‘z yuritar ekan, ularda ishlovchi tarbiyachi-pedagoglar malakasini oshirishga alohida ahamiyat qaratilayotganligi xususida mamnuniyat bildirdi.
Mazkur sessiya ishida Aga-Xan jamg‘armasining Ta’lim va erta bolalikni rivojlantirish bo‘yicha global yetakchisi Nafisa Shexova ham ishtirok etdi. U
Aga-Xan fondi faoliyatining ta’limga doir qirralari haqida to‘xtalar ekan, jumladan shunday dedi:
– Fondning 40 yillik faoliyati davomidagi moliyaviy ko‘magi Sharqiy Afrikaning qariyb 15 ta davlatida yashovchi o‘g‘il-qizlar uchun ta’lim sharoiti yaratishga qaratilgan. Shunga ko‘ra, 2 yillik dastur ishlab chiqilgan va bu dastur doirasida hudud bog‘chalari uchun ishchi kuchi tayyorlanadi. Shu tariqa yosh yigit-qizlarga to‘liq ta’lim beriladi va ular yaxshi pedagoglarga aylanadi. Fond bu boradagi ishlar ko‘lamini kengaytirib, dunyodagi eng chekka qishloqlardagi yoshlarni qamrab olishni maqsad qilgan. Bunda tajribali pedagog yoshlar tajribasidan foydalanish alohida o‘rin tutadi. Jahondagi ko‘plab davlatlar bu borada endigina ish boshlashdi. Jumladan, Ugandada dastur ishga tushdi-yu, o‘qituvchilarni yetarli malakasi yo‘qligi ma’lum bo‘ldi. Madagaskarda esa, bolalarninng 30 foizdan 80 foizga yetkazish ustida ish olib borilmoqda.
Sessiya davomida bir qator spikerlar “Ta’lim va tarbiya berish asoslari”, “Yosh bolalarning uzluksiz ta’lim-tarbiyasi”, “Davlatlaring ta’lim darajalari” singari mavzularda ham chiqishlar qilishdi. Xususan, Janubiy Koreya, Germaniya, Yuminiya, Shri-Lanka, Tojikiston davlatlarining vakillari o‘z yurtlaridagi maktabgacha ta’lim tizimidagi yutuqlar bilan bir qatorda qilinishi lozim bo‘lgan vazifalar haqida fikr-mulohazalar bildirishdi. Ular pedagoglarning oylik maoshlarini oshirish, inklyuziv ta’limni rivojlantirish, ba’zi davlatlarda sodir bo‘layotgan notinchliklarga barham berish vaqti kelganini ham alohida ta’kidlashdi.
Ishtirokchilar mamlakatimizda maktabgacha ta’lim sohasida amalga oshirilayotgan islohotlarni yuksak baholashdi.