O'zbekistonda o'qituvchilarning kasbiy malakasini oshirish orqali erta ta'lim sifatini qo'llab-quvvatlash
Expert va Master trenerlarni tayyorlash Dasturi
Aralash ta'lim yondashuvidan foydalangan holda O’yinga asoslangan ta’lim Modul
Ushbu 5 kunlik (40 soat) maqsadli yo’naltirilgan amaliy mashgulotlarda ishtirok etish orqali ishtirokchilar o'yinga asoslangan ta’lim modulini joriy qilish boyicha aralash ta'lim yondashuvidan foydalanishni o’rganishga muvaffaq bo’ladilar (Erta ta'lim sifatini oshirishda o'qituvchilarni kasbiy malakasini oshirish dasturining 1-moduli).
Besh kunlik trening yakunida ishtirokchilar qodir buladi :
· Erta ta'lim tizimlarida sifatning asosiy xususiyatlarini va maktabgacha tarbiyachilarning ushbu sifat maqsadlariga erishishdagi rolini tavsiflash.
· Sifatli erta ta'lim xizmatlarining negizida aynan bolaga yo’naltirilgan ta’lim tajribalari muhim ahamiyatga ega ekanligini tushunish.
· O'yinga asoslangan pedagogika bolalarga yo'naltirilgan amaliyotlarda juda muhimligini tushuntirish.
· O'yinga asoslangan pedagogika nima ekanligini va u bolalarning o'qishi va rivojlanishini qanday qo'llab-quvvatlashini aniqlash.
· O'yin orqali o'rganishni qo'llab-quvvatlash uchun rag'batlantiruvchi tadbirlarni tavsiflash va namoyish etishga muvaffaq boladilar.
Quyidagi ko'nikmalarni rivojlantirgan holda ular:
· Hududiy darajadagi murabbiylarni tayyorlash maqsadida tumanlarda o'qituvchilarini o'qitish va qo’llab quvvatlagan holda aralash ta’lim, jumladan yuzma-yuz va onlayn o'qitish yondashuvi (Moodle yordamida) va qo’shimcha vositalar (telegram, zoom, google hujjatlar) yordamida 1-Modul bo’yicha o'yinga asoslangan ta’lim treningni fasilitatsiya[1] qilish ya’ni maqsadli yo’naltirilgan holda amalga oshiradilar.
· Dasturning samarasi va sifatli natijalarga ega bo’lishda trening ishtirokchilariga samarali usullardan foydalangan holda murabbiylik va mentorlik yordamini taqdim etish (yuzma-yuz yoki onlayn) hamda O'qituvchilarni ta’lim doiralarini tashkil etishga (tuman darajasida) rahbarlik qiladilar va kasbiy (tengdosh) ta'limni rag'batlantirib qo'llab-quvvatlaydilar.
· O'qituvchilarning doimiy o'sishi va rivojlanishi uchun o'z ustida ishlash amaliyotini rag'batlantirish.
Birinchi kun: o'qituvchilarning kasbiy malakasini oshirish fasilitatsiya ko'nikmalarini rivojlantirish yuli bilan.
Bu erda yoritiladigan asosiy mavzularga quyidagilar kiradi:
· Kattalar ta'limining yondashuvlari va tamoyillari.
· Ta’lim tsiklini haqida tushuncha hosil qilish (tajriba va reflekslar)
· O'yinga asoslangan ta'lim va o'quvchiga yo’naltirilgan amaliyotni modellashtirish.
· Yoshi katta tinglovchilar uchun samarali o'rganishga yo'naltirilgan muhit yaratish.
· O'qituvchilarning amaliy ko’nikmalarini kuchaytirish maqsadida murabbiylik, mentorlik va o'qituvchilar to'garaklaridan foydalanish.
· Texnik vositalarni o'rganish va ulardan foydalanish.
Ikkinchi kun: Erta ta'lim sifati va o'yinga asoslangan pedagogikaga kirish
(nazariy asos)
Bu erda yoritiladigan asosiy mavzularga quyidagilar kiradi:
· Erta ta’limda sifatning ahamiyati qanday?
· Erta ta'lim sifatini qo'llab-quvvatlashda o'qituvchining ro’li
· O'yinga asoslangan ta'lim nima va nima uchun sifatni o'rganish muhim? (Uning asosiy tamoyillari nima?)
· O'yinga asoslangan fikrlashni joriy qilish (qanday qilib o'rganish va o'qitishni qayta ko'rib chiqishimiz mumkin)
· O'yin doirasi va u o'qituvchi amaliyoda nimani anglatishini o'rganish.
· O’yinga asoslangan ko'rsatkichlarni o’rganish va Ilk Qadam
Uchinchi kun: O'yinga asoslangan pedagogika va uning amaliyoti haqidagi bilimlarini concepciya: o'yinga asoslangan pedagogikadan bilimlarni chuqurlashtirish va amalltiyotda bajarish
Bu erda yoritilishi kerak bo'lgan asosiy mavzular:
• O'yinning asosiy tushunchalarini o'rganish va tajriba qilish.
• O'yin spektrini va bu o'qituvchi amaliyoti uchun nimani anglatishini o'rganish.
• O'yinga asoslangan ko'rsatkichlarni va Ilk Qadamni o'rganish.
• Maktabgacha ta'lim muassasasida o'yin o'rganishni qo'llab-quvvatlash uchun darslarni loyihalash.
• Sohada amaliyotga tatbiq etish va o'qitishga tayyorgarlik ko'rish uchun Play Boxes va ularning mazmuni orqali ishlang.
To'rtinchi kun: Modulni amalga oshirishni qo'llab-quvvatlash uchun turli ko'nikmalar
Bu erda yoritiladigan asosiy mavzularga quyidagilar kiradi:
· Bolalarning o'rganishi uchun scaffolding mahoratini mustahkamlash.
· Bilim va ko‘nikmalarni amaliyotda qo‘llash: o‘yinga asoslangan ta’lim nazariyasini Ilk Qadam dasturga qo‘llash.
· O'sish va o'rganishni rag'batlantirish uchun murabbiylik siklini qo'llash.
· O'yinga asoslangan ta'lim uchun guruhlarda va tashqi muhitdan foydalanishni rag'batlantirish.
· O'yinni rag'batlantirish uchun kundalik buyumlar va materiallardan foydalanish.
· Bolalarning ta'lim yutuqlarini o'lchash va baholash.
· Sohada amaliyotga tatbiq etish va o'qitishga tayyorgarlik ko'rish uchun Play Boxes va ularning mazmuni orqali ishlang.
Beshinchi kun: bilimlarni va kunikmalarni birlashtirish – amalga oshirishga tayyorgarlik.
Bu kun mashqlarga qaratilgan. Ishtirokchilar so'nggi to'rt kun ichida o'rganganlarini namoyish etish imkoniyatiga ega bo'ladilar. Topshiriqlar qisqa taqdimotlar qilish, shuningdek, simulyatsiya qilingan muhitda o'yin jarayoni orqali o'rganishni o'z ichiga oladi. Ushbu tadbirlar baholanadi va ularni mutaxassis va katta murabbiy sifatida umumiy tayyorgarliklarining ajralmas qismi hisoblanadi.
Amaliyotga kirishga tayyorlanish. Ishtirokchilar amaliyotga kirganda, rivojlantirilgan ko’nikmalarni qanday qilib tadbiq qilish va barcha vositalarini tayyorlashni aniq bilishlari uchun ro'yxatlar va manbalarni tayyorlaydilar.
Qo'shimcha ta'limni qo'llab-quvvatlash:
· Murabbiylik va mentorlik: yuzma-yuz mashg'ulotlardan tashqari, ishtirokchiga yakkama-yakka murabbiylik va mentorlik qilish imkoniyati taqdim etiladi. Bu ularga ta'limni chuqurlashtirish va amaliyotini mustahkamlash imkoniyatini beradi.
· Onlayn platformaga kirish va undan foydalanish: o'quv natijalarini qo'llab-quvvatlash va ishtirokchilarni aralash ta'lim yondashuvining barcha vositalari va mazmuni va o'yin orqali o'rganish moduli bilan tanishtirish uchun ular o'quv dasturi davomida Moodle platformasiga jalb qilinadilar. Har kuni platforma orqali ishlash uchun bir soat ajratiladi. Bu jarayon ularning bilimlarini kuchaytirgan holda, ularni platformaning imkoniyatlari bilan yaqindan tanishtiradi.
[1]Ishtirokchilarning Murabbiy nazorati ostida har bir modul boyicha o’quv dastur vazifalarini mustaqil ravishda bajarib, belgilab berilgan ta’lim resurslaridan foydalanishlari mumkin bolgan ish jarayoni. Bunda Murabbiylar o’quvchilarni belgilangan ko’nikmalarni rivojlantirib vazifalarni samarali bajarishlarida savollarga javob berib ularni to’gri yo’naltirib turadilar.