Ахборот-коммуникация технологиялари ва ахборот
хавфсизлиги бошқармаси томонидан 2022 йил I ярим йил давомида амалга оширилган ишлар
1. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 5 октябрдаги “Рақамли Ўзбекистон - 2030 стратегиясини тасдиқлаш ва уни самарали амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги ПФ-6079-сонли фармони ижросини таъминлаш юзасидан ишлар амалга оширилди. Жумладан:
- Ўзбекистон Республикаси Ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги билан биргаликда Республикада фаолият юритаётган 6 285 та (97,8 %) мактабгача таълим ташкилотлари юқори тезликдаги интернет тармоғига уланди. Янги ташкил қилинган ҳамда таъмирлаш ишлари якунланган ДМТТ лар рўйҳати тақдим қилиб борилмоқда.
- 6 429 та мактабгача таълим ташкилотларидан 5 696 таси компютер қурилмалари билан таъминланди;
|
|
|
||||
Т/р |
Ҳудуд номи |
Мактабгача таълим муассасалар (МТМ) сони, та |
Интернет тармоғига |
Интернет тармоғига уланмаган (охирловчи қурилма ўрнатилмаган ёки шартнома тузилмаган) МТМлар сони, та |
Компьютер техникаси билан таъминланган МТТ лар сони, та |
|
30.06.2022 йил ҳолатига уланган МТМ сони, та |
фоизи (%) |
|||||
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
1 |
Қорақалпоғистон Республикаси |
436 |
422 |
96.8 |
14 |
430 |
2 |
Андижон вилояти |
546 |
544 |
99.6 |
2 |
444 |
3 |
Бухоро вилояти |
455 |
455 |
100 |
|
344 |
4 |
Жиззах вилояти |
220 |
202 |
91.8 |
18 |
194 |
5 |
Қашқадарё вилояти |
420 |
391 |
93.1 |
29 |
393 |
6 |
Навоий вилояти |
210 |
209 |
99.5 |
1 |
210 |
7 |
Наманган вилояти |
595 |
586 |
98.5 |
9 |
542 |
8 |
Самарқанд вилояти |
706 |
695 |
98.4 |
11 |
599 |
9 |
Сурхондарё вилояти |
391 |
377 |
96.4 |
14 |
297 |
10 |
Сирдарё вилояти |
195 |
195 |
100 |
|
190 |
11 |
Тошкент вилояти |
522 |
496 |
95 |
26 |
505 |
12 |
Фарғона вилояти |
890 |
883 |
99.2 |
7 |
769 |
13 |
Хоразм вилояти |
353 |
353 |
100 |
|
308 |
14 |
Тошкент шаҳри |
490 |
477 |
97.3 |
13 |
471 |
|
Жами: |
6429 |
6285 |
97.8 |
144 |
5696 |
- Мактабгача таълим ташкилотларини замонавий АКТ техникалари билан таъминлаш ҳамда моддий техник базасини яхшилаш мақсадида 4940 та компютер ва принтер қурилмалари босқичма босқич мактабгача таълим тизими ташкилотларига етказиб берилмоқда;
Ҳудуд |
Ноутбуклар |
Принтерлар |
||
Етказиб берилди |
Етказиш жараёнида |
Етказиб берилди |
||
1. |
Андижон вилояти |
|
476 |
488 |
2. |
Бухоро вилояти |
|
365 |
349 |
3. |
Жиззах вилояти |
|
199 |
186 |
4. |
Қашқадарё вилояти |
|
340 |
296 |
5. |
Қорақалпоғистон Р. |
356 |
|
347 |
6. |
Навоий вилояти |
|
177 |
172 |
7. |
Наманган вилояти |
|
421 |
542 |
8. |
Самарқанд вилояти |
|
476 |
588 |
9. |
Сирдарё вилояти |
|
176 |
175 |
10. |
Сурхондарё вилояти |
|
272 |
352 |
11. |
Тошкент вилояти |
311 |
|
368 |
12. |
Тошкент шаҳри |
133 |
344 |
63 |
13. |
Фарғона вилояти |
|
626 |
730 |
14. |
Хоразм вилояти |
|
268 |
284 |
ЖАМИ |
800 |
4140 |
4940 |
- “Ахборот ва педагогика технологиялари инновацион маркази” МЧЖ билан биргаликда Мактабгача таълим ташкилотларига онлайн тўлов ҳизмати ишга туширилган бўлиб, Click, Payme, Zumrad, PayNet, Humans ва ЯГОНА ИНТЕРАКТИВ ДАВЛАТ ХИЗМАТЛАРИ ПОРТАЛИ тўлов тизимлари орқали тўловларни амалга ошириш йўлга қуйилди. Бунинг натижасида фарзандлари учун мактабгача таълим ташкилотларига тўловларни масафодан, онлайн тўлаш имкони яратилди.
2. Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 10 ноябрдаги 704-сонли “Туғилганликни қайд этиш билан боғлиқ комплекс давлат хизматларини курсатишнинг маъмурий регламентный тасдиқлаш тўғрисида”ги қарори ижросини таъминлаш юзасидан вазирлик томонидан СМС-шлюз хизмати сотиб олиш бўйича шартнома имзоланди ва ФХДЁ органларида фарзандларини ДМТТ га навбатга қўйган ота-оналарга СМС хабарнома юборилмоқда.
3. Ўзбекистон Республикаси Мактабгача таълим вазирлигининг Ахборот коммуникация технологиялари ва ахборот хавфсизлиги бошқармасининг ахборот-коммуникасия технологияларини жорий этиш ва ривожлантириш бўйича 2022 йил иш режаси ишлаб чиқилди ва ижроси таъминланиб келинмоқда.
4. Мактабгача таълим вазирлигининг ахборот ва киберхавфсизликни таъминлаш бўйича 2022 йилга мўлжалланган чора-тадбирлар режаси ишлаб чиқилди ва “Киберхавфсизлик маркази” билан келишилди хамда ижроси таъминланиб келинмоқда.
5. Мактабгача таълим соҳасига ажратилаётган маблағлар самарадорлигини таъминлаш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Мактабгача таълим вазирлиги ва “RealSoft” МЧЖ нинг ўзаро ҳамкорлик МЕМОРАНДУМИ ишлаб чиқилди ва имзоланди.
6. Мактабгача таълим вазирлигининг ишонч телефони 71 2070407 рақамида ишга туширилиб, ойлик ҳисоботлар шакллантириб борилмоқда.
7. Мактабгача таълим вазирлигининг корпоратив электрон почтаси http://mail.mpe.uz/ ишга туширилди хамда вазирлик, худудий бўлинмалар ва МТТ ходимлари фойдаланиши йўлга қўйилди.
8. Вазирликнинг веб сайти https://mpe.uz/ га ахборот хавфсизлигини таъминлаш мақсадида SSL-сертификати ўрнатилди.
9. Вазирлик компютерларида парол сиёсатини Active Directory роли орқали белгиланган талаблар асосида юритиш йўлга қўйилди.
10. Мактабгача таълим ташкилотларида Вазирлар Маҳкамасининг
2021 йил 20 майдаги 319-сонли қарори ижросини таъминлаш, болаларни ташкилотларда қабул қилишда шаффофликни таъминлаш борасида “Ахборот ва педагогика технологиялари инновацион маркази” МЧЖ билан ҳамкорликда OpenEmis мактабгача таълимни бошқаришнинг автоматлаштирилган тизимида ўрганишлар олиб борилди. Ушбу масала бўйича вазирлик марказий аппаратида ҳар куни 10 дан ортиқ фуқароларнинг ёзма ва оғзаки мурожаатлари қабул қилинди. Фуқаролар мурожаатлари асосида тизимда аниқланган камчиликлар қисқа муддатларда бартараф этиб борилмоқда.
- йил давомида юқори ташкилотлар ҳамда ташкилот-идоралар томонидан юборилган 375 та топшириқ ва ҳужжатларнинг ижроси таъминланди;
- шунингдек бошқармага 2021 йилда 735 нафар фуқаро мурожаатлари келиб тушди улардан 153 таси қаноатлантирилди, 553 тасига ҳуқуқий маслаҳатлар берилди.
11. Вазирликда Ахборот коммуникация технологияларини ривожлантириш ва такомиллаштириш бўйича комиссия ташкил этилди.
12. Мактабгача таълим вазирининг 2022 йилдаги 20-сон буйруғи билан Мактабгача таълим вазирлигининг ахборот тизимлари, электрон давлат хизматлари, дастурий маҳсулотлар яратиш ва жорий этиш бўйича лойиҳаларни ишлаб чиқиш ҳамда амалга ошириш тартиби тўғрисида НИЗОМ тасдиқланди.
13. Мактабгача таълим вазирининг буйруғига асосан вазирлик марказий аппарати ходимларининг компьютерлари ички аудитдан ўтказилди. Вазирликнинг марказий аппаратида ташкил этилган ишчи гуруҳ томонидан ходим ва ишчиларни интернет тармоғидан фойдаланиш бўйича мониторинги олиб борилди.
Мониторинг натижалари ва ишчи гуруҳ тавсиясига кўра Мактабгача таълим вазирлиги марказий аппарати компьютерларида УСБ портларидан фойдаланишни ҳамда компьютерларда wи-фи тарқатиш нуқтасини ёқишни чеклаш ишларини ташкил этилди.
14. Вазирликда фойдаланилаётган Сервер ва компютерлар лицензияланган антивирус (Kaspersky Endpoint Security 11) воситаси билан таминланди.
15. Вазирликда ташкил қилинган локал тармоғи узлуксиз ишлаб туришини назорат ва мониторинг қилиш (Zabbix) воситасидан фойдаланишни йўлга қўйилди.
16. Вазирликнинг сервер қурилмаларига ҳужумларни аниқлаш ва бартараф этиш Kerio Control ва Zabbix дастурлари орқали йўлга қўйилди.
17. “Рақамли Ўзбекистон - 2030” стратегиясига ҳамда Вазирлар Маҳкамасининг “Рақамли иқтисодиёт ва электрон ҳукуматнинг ривожланиш ҳолатини рейтинг баҳолаш тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида” 2021 йил 15 июндаги 373-сон қарорига мувофиқ давлат органларида рақамли ривожланиш даражасини 2021 йил VI ва 2022 йил I чорак якунлари бўйича рейтингли баҳолаш амалга оширилди.
Унга кўра:
2020 йил IV чорак якуни бўйича рейтинг баҳолаш натижасида “қизил” рўйхатга кирган Мактабгача таълим вазирлиги (44.32 балл) 2021 йил
IV чорак якунлари бўйича 75,27 балл ва 2022 йил I чорак якунлари бўйича 82,78 балл билан “яшил” рўйхатга кирди.
18. Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси, Олий Мажлиси палаталари ва Вазирлар Маҳкамаси томонидан келиб тушган жами 5 та топшириқлар ўз вақтида бажарилди.Жумладан, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2022 йил 14 февралдаги ПҚ-128-сон қарорининг 1-иловаси 14.1 ва 14.2-бандлари ижросини таъминлаш мақсадида, «Болалар боғчаси» ахборот тизимининг «Мактабгача таълим ташкилоти ходимлари ва тарбияланувчиларининг ташрифларини (давомат) хисобини юритиш ахборот тизими комплекси модули»ни ишлаб чиқиш ва жорий этиш бўйича қўшимча техник топшириқ ишлаб чиқилиб, экспертизадан ўтказилди.
Шу билан бирга, 1-илова 21.1 ва 21.3-бандлари ижросини таъминлаш мақсадида, биометрик идентификасия қилиш технологияси орқали мобил илова ёрдамида мактабгача таълим ташкилотлари ходимлари ва тарбияланувчиларининг давоматини юритиш учун «Болалар боғчаси» ва «Нодавлат мактабгача таълим ташкилотларини бошқариш» ахборот тизимларини ишлаб чиқилди.
Муаммолар ва камчиликлар
Мактабгача таълим ташкилотларининг ягона электрон базасини шакллантириш.
Мактабгача таълим вазирлигининг “Болалар боғчаси” ахборот тизимида Мактабгача таълим ташкилотларининг ягона ва тўлиқ маълумотлари киритилган реестрни шакллантириш зарур.
Жумладан, давлат ва ДХШ асосидаги МТТларнинг (битим бўйича) қуввати ахборот тизимида қайд қилиб бориши учун шароит яратилмаган, бу ўз ўрнида ахборот тизими орқали МТТларнинг жами қуввати хақида маълумотларни олиш имкониятини чеклайди.
Мактабгача таълим ташкилотлари ходимлари ягона ва тўлиқ маълумотлари киритилган реестрни шакллантириш зарур.
Мактабгача таълим ташкилотларига онлайн тўлов ҳизмати жорий қилиш.
Мактабгача таълим ташкилотларига онлайн тўлов ҳизмати жорий қилиш жараёнида бу борадаги бир қатор камчиликлар кузатилди. Ҳусусан:
Мактабгача таълимни бошқариш ахборот тизимидаги барча тарбияланувчилар Молия вазирлигининг УзАСБО ахборот тизимига киритилмаганлиги;
УзАСБО ахборот тизимига киритилган болаларнинг маълумотлари (метрика рақами) тўғри киритилмаганлиги, бу эса онлайн тўлов ҳизматидан фойдаланиш имкониятини бермайди.
Таклифлар
УзАСБО ахборот тизимига киритилган болаларнинг маълумотлари (метрика рақами) тўғри киритилишини таъминлаш мақсадида Мактабгача таълимни бошқариш ахборот тизими билан интеграция қилиш.
Мактабгача таълимни бошқариш ахборот тизимидаги Мактабгача таълим ташкилот ходимларини ҳисобини юритиш ва мониторинг қилиш қисмини Молия вазирлигининг ахборот тизими билан интеграция қилиш.
2022 йилнинг 2-ярим йиллигига иш режалар
1) 2022 йилда биометрик идентификация қилиш технологияси орқали мактабгача таълим ташкилотлари ходимлари ва тарбияланувчиларининг давоматини мобил илова ёрдамида юритишни йўлга қўйиш.
2) 2023 йилга қадар “Болалар боғчаси” ва “Нодавлат мактабгача таълим ташкилотларини бошқариш” ахборот тизимлари орқали ҳисоб жараёнини автоматлаштириш.
Жумладан:
- мактабгача таълим ташкилотларининг штатлар жадвали ташкилотнинг паспорт маълумотлари, гуруҳ ва болалар сонидан келиб чиққан ҳолда автоматик шакллантирилади. Ходимларнинг ҳақиқатда келган - мобил илова орқали қайд этиш;
- Намунавий мавсумий таомнома бўйича озиқ-овқат харажати ҳисобини юритиш. Намунавий мавсумий таомнома калькулятори жорий этилиб, мобил илова орқали қайд этилган болалар сонига мутаносиб равишда кунлик таомнома шакллантириш учун зарур озиқ-овқат маҳсулотлари ҳисоби автоматик юритиш.
3) АКТ ва ахборот хавфсизлиги йўналиши бўйича бошқарма ҳодимлари малакасини ошириш чораларини кўриш.