Ijtimoiy tarmoqlarda “Bolalar bog‘chasi” axborot tizimiga oid ko'plab murojaatlar e'lon qilinmoqda. Quyida “Bolalar bog‘chasi” axborot tizimiga oid zaruriy ma'lumotlarni ko'rsatib o'tamiz: Maktabgacha ta’limni boshqarishning “Bolalar bog‘chasi” axborot tizimida ota-onalar yoki ularni o‘rnini bosuvchi shaxslar tomonidan farzandlarini ushbu tashkilotga joylashtirish uchun berilgan arizalar “Ilovalar ro‘yxati”da, elektron navbat asosida shakllangan yo‘llanmalar ro‘yxatini “Qabul” bo‘limida joylashadi. Tashkilot rahbari tomonidan “Qabul” bo‘limidagi bolalarni 15-ish kuni mobaydida tashkilotga qabul qilinganlik to‘g‘risida buyruq ma’lumotlarini axborot tizimiga kiritgan holda tarbiyalanuvchilar safiga qo‘shish mumkin bo‘ladi. Yuqoridagi amallar bajarilgan hollarda ushbu bolalar tashkilotga qabul qilingan hisoblanadi hamda ularni ro‘yxatini “Tarbiyalanuvchilar” bo‘limida ko‘rish mumkin. “Bolalar bog‘chasi” axborot tizimida tarbiyalanuvchi tashkilotga qabul qilingan kundan boshlab 1 ish kuni o‘tgandan keyin tarbiyalanuvchilar safidan chiqarish imkoniyati mavjud. Bunda, tashkilot rahbari tomonidan tarbiyalanuvchini tashkilotdan chiqarish to‘g‘risida buyruq ma’lumotlarini axborot tizimiga kiritgan holda amalga oshiradi. Tashkilotdan chiqarish uchun ota-ona tomonidan berilgan ariza asos bo'ladi.
Maktabgacha ta’lim vazirligi tomonidan 01.12.2022 yildagi “Jamiyat” gazetasi №47 sonida berilgan maqolada keltirilgan masalalar yuzasidan quyidagilar maʼlum qilinadi: Barchamizga ma’lumki, Maktabgacha taʼlim sohasida davlat-xususiy sheriklik munosabatlarini zamonaviy raqamli texnologiyalar yordamida soddalashtirish maqsadida Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 2-avgustdagi 426-son qarori qabul qilingan. Mazkur qarorga muvofiq, 2022-yil 1-sentabrdan boshlab davlat-xususiy sheriklik asosida faoliyat yuritayotgan maktabgacha taʼlim tashkilotlarida, shu jumladan, oilaviy nodavlat maktabgacha taʼlim tashkilotlarida davlat budjeti mablagʻlari hisobidan subsidiyalar xodimlarning ishga kelib-ketishi hamda tarbiyalanuvchilarning davomatidan kelib chiqib Maktabgacha taʼlim vazirligining Nodavlat maktabgacha taʼlim tashkilotlarini boshqarish axborot tizimida (NMTTBAT) avtomatik ravishda hisoblab chiqilmoqda. Bunda, xodim va tarbiyalanuvchilarning davomati shaxsni biometrik identifikasiya qilish texnologiyasi orqali maxsus mobil ilova yordamida yuritilishi koʻzda tutilgan. Xodim va tarbiyalanuvchilarning davomatini yuritishda bolaning rasmi tizimga biriktiriladi hamda ushbu biriktirilgan rasm orqali kunlik davomat olib boriladi. Afsuski, kunlik davomat uchun asos hisoblangan tarbiyalanuvchilarning rasmlar sifatiga e’tibor qaratadigan bo‘lsak, aksariyat hollarda uxlayotgan bolani yoki yon tomonga qarab turgan bolalarning rasmlar tizimga kiritilgan. Hammaga ayonki, kiritilgan rasmlar asosida NMTTBAT mobil ilovasi orqali shaxsni biometrik identifikatsiya qilish uchun bolaning raqamli modeli yaratiladi. Yaratilgan model asosida esa kunlik davomat yuritilib boriladi, sifatsiz kiritilgan rasmlar o‘z navbatida bolalarni tanib olish imkoniyati pasayishiga olib keladi. Bunday hollarda bolalarning rasmlarini tizimga qayta kirish tavsiyasi tadbirkorlarga bir necha marotaba berilgan va bu haqda Maktabgacha ta’lim vazirligi binosida 50 dan ortiq OAV xodimlari ishtirokida 2022-yil 14-dekabr kuni o‘tkazilgan Matbuot anjumanida batafsil axborot berilgan. Habaringiz bor, shaxsni biometrik identifikatsiya qilish texnologiyasidan foydalanilgan tizimlar uchun, ushbu tizimga moslashtirilgan alohida texnik qurilmalar talab qilinadi. DXSH asosidagi va nodavlat maktabgacha ta’lim tashkilotlari rahbariga (tadbirkorlar) maksimal darajada qulaylik yaratish hamda ortiqcha sarf-harajatlarga yo‘l qo‘ymaslik maqsadida ular tomonidan o‘z ehtiyojlari uchun qo‘llab kelinayotgan mobil telefonlardan foydalanishni ko‘zda tutgan holda mobil ilova yaratildi. NMTTBAT va uning mobil ilovasi zamonaviy axborot tizimi boʻlib, unda shaxsni biometrik identifikatsiya qilish texnologiyasi qoʻllanilanganligi sababli, mobil ilovadan toʻlaqonli foydalanish uchun mobil telefonning texnik imkoniyatlariga bog‘liq. Bu eng so‘nggi rusumdagi mobil telefon bo‘lishi zarur degani emas, mobil telefonning texnik imkoniyatlari qancha yuqori bo‘lsa, shaxsni biometrik identifikatsiya qilish shuncha aniq bo‘ladi. Mobil telefonning texnik imkoniyatlariga minimal talab sifatida 8mp kamera belgilangan. Misol uchun 2017-yilda sotuvi boshlangan Xiaomi Redmi 4X mobil telefonini kamerasi 13 mpx, 2018-yilda sotuvi boshlangan Samsung Galaxy A6 mobil telefonini kamerasi 16 mpx. Shuningdek, davomatni mobil ilova orqali offline rejimda (internet tarmog‘iga ulanmagan holda) ham yuritish imkoniyati yaratildi, bunda ma’lumotlar mobil telefon internetga ulangan (imkoniyat mavjud bo’lgan paytda) vaqtda axborot tizimiga uzatish imkoniyati mavjud. Davomat ma’lumotlari to‘g‘ridan-tog‘ri NMTTBATga yuboriladi hamda bu jarayonlar maktabgacha ta’lim bo‘limlari ishtirokisiz va inson omilisiz amalga oshiriladi. NMTTBAT Davlat byudjeti mablagʻlari hisobidan subsidiyalar va kompensatsiyalar miqdorlarini xodimlarning ishga kelib-ketishi hamda tarbiyalanuvchilarning davomatidan kelib chiqib avtomatik ravishda hisoblab chiqadi va ularni moliyalashtirish uchun elektron toʻlov hujjatlarni Moliya vazirligining axborot tizimlariga joʻnatadi. Subsidiyalar va kompensatsiyalar miqdorlari avtomatik ravishda hisoblanishi natijasida tadbirkorlar tomonidan har oy buyurtmanoma hisobotlari topshirishdagi byurokratik ovoragarchiliklar va qogʻozbozlik yoʻqoldi. Oldingi tartib boʻyicha tadbirkor subsidiya olish uchun har oy buyurtmanomani qogʻoz shaklida toʻldirib, maktabgacha taʼlim boʻlimining kamida 3 ta xodimi bilan kelishib, moliya boʻlimiga taqdim etishi zarur boʻlgan. Bundan tashqari xodimlar uchun ish haqi va ushlanadigan soliqlarni hisoblash, soliq idoralarga hisobotlarni topshirish uchun asosan buxgalterlarni yoʻllagan va ularga norasmiy ravishda har oyda ish haqi toʻlagan. Shuningdek, Vazirlar Mahkamasining 2018-yil 28-martdagi 244-sonli qarori bilan bolalarni maktabgacha taʼlim tashkilotlariga qabul qilish boʻyicha davlat xizmatlari koʻrsatishning maʼmuriy reglamenti tasdiqlangan. Ushbu reglament bilan davlat-xususiy sheriklikka asoslangan nodavlat maktabgacha ta’lim tashkilotlariga tashkilot quvvati va tarbiyalanuvchilar to‘g‘risidagi ma’lumotlarning doimiy ravishda, shuningdek, tashkilotning bo‘sh o‘rni haqidagi ma’lumotlarning guruh ochilgan yoki yopilgan, guruh quvvati yoki ta’lim turi o‘zgargan, bola qabul qilingan va tashkilotdan chiqarilgan yoki boshqa guruhga o‘tkazilgan, shu jumladan ijtimoiy ko‘makka muhtoj oilalar va maxsus kontingent uchun ajratilgan kvotalar joylariga qabul qilingan bolalar haqidagi ma’lumotlarni bir ish kuni ichida Maktabgacha ta’lim vazirligining axborot tizimiga kiritib borish vazifasi yuklatilgan. Shu bilan birga, oilaviy nodavlat maktabgacha ta’lim tashkilotlari quvvat sonining 70 foiz, DXSH asosidagi boshqa maktabgacha ta’lim tashkilotlari turi va bitimidan kelib chiqqan holda 25 va 35 foiz (davlat ulushi) tarbiyalanuvchilarni ijtimoiy ko‘makka muhtoj va maxsus kontingentga kiritilgan oilalarning farzandlarini Davlat xizmatlari markazlari yoki elektron tarzda Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali orqali olingan yo‘llanmalar asosida qabul qilishi belgilangan. Bunda, ushbu bolalar uchun ota-onalar to‘lovi shu joydagi davlat maktabgacha ta’lim tashkilotlari uchun belgilangan hajmlardan oshmaydigan miqdorda o‘rnatiladi. Tadbirkor o‘z ulushi hisobidan maktabgacha ta’lim tashkilotiga qabul qilgan tarbiyalanuvchilarni to‘g‘ridan-to‘g‘ri (yo‘llanmasiz) axborot tizimiga kiritishi va ota-onalar to‘lov miqdorini mustaqil ravishda belgilashi mumkin. Ma’lumot o‘rnida aytib o‘tish joizki, mazkur tizim ishga tushurilganidan so‘ng, tadbirkorlarga ortiqcha qog‘ozbozlikni hamda vaqtdan unumli foydalanish imkonini berganligi mazmunida, mamlakatimizda maktabgacha ta’lim xizmatlarini ko‘rsatib kelayotgan yuzlab tabdirkorlar tomonidan vazirlik nomiga minnatdorchilik xatlari kelib tushmoqda.
4-yanvar Butunjahon Brayl alifbosi kuni. Aslida mana shu sanada ko‘zi ojizlar uchun relyef-nuqta alifbosini kash qilgan fransuz tiflopedagogi Lui Brayl dunyoga kelgan. Olimning tug‘ilgan sanasi bugungi kunda kashf etgan ixtirosi bilan yodga olinadi. Chetdan qaraganda bunday shriftni yozish va o‘qish nihoyatda qiyin bo‘lib tuyuladi, lekin ko‘zi ojiz odam uchun xuddi sog‘lom odam kabi blokli tipda o‘qish va yozish kabi tabiiy va osondir. Brayl alifbosi millionlab matnlarda chop etilgan va kompyuter texnologiyalarini moslashtirishda, shuningdek, butun dunyo bo‘ylab qulay muhit yaratishda qo‘llaniladi. Relyefli nuqtali yozishni o‘zlashtirgan ko‘zi ojiz bolalar so‘zlarning to‘g‘ri yozilishini va tinish belgilarini eslab qolishadi, bu matnlarni faqat eshitish orqali o‘rganib bo‘lmaydi. Aynan Brayl alifbosi ko‘zi ojiz odamlarga umumiy taʼlim tizimining bir qismi bo‘lishga yordam bera oldi. Nafaqat maktablarni, balki universitetlarni, akademiyalarni ham bitirish, dissertatsiyalar himoya qilish, bilimning barcha sohalarida olim, amaliy va nazariy tadqiqotchi bo‘lish kabi imkoniyatlarni taqdim qildi. O‘zbekiston Respublikasi davlat ko‘p tarmoqli ixtisoslashtirilgan maktabgacha taʼlim tashkilotlarida ham ko‘rishda nuqsoni bo‘lgan bolalar bilan tuzatish-pedagogik va o‘quv-tarbiyaviy ishlar olib borilmoqda. Bugungi kunda ko‘zi ojiz bolalarning Brayl alifbosidan muvaffaqiyatli foydalanishida zarur bo‘ladigan asosiy ko‘nikmalarini rivojlantirishga qaratilgan o'qitish mashg‘ulotlari o‘tkazilib kelinmoqda. Ularga — tekislikda yo‘naltirish, taktil tekshiruv, taktil stimullarni aniqlash va qo‘l harakatlarini muvofiqlashtirish kabilarni sanab o'tish mumkin.
Turli xil ijtimoiy tarmoqlar orqali maktabgacha taʼlim tashkilotlarida ota-onalar badal puli oshganligi to‘g‘risida noto‘g‘ri maʼlumotlar tarqalmoqda. Hurmatli yurtdoshlar, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-dekabrdagi PF-287-sonli Farmoniga asosan, hududlar o‘rtasidagi iqtisodiy tengsizlikni qisqartirish, tuman va shaharlarning sharoiti, salohiyati va imkoniyatlaridan kelib chiqib rivojlantirish bo‘yicha yangicha yondashuvlarni joriy etish, shuningdek, tadbirkorlik muhitini yana-da yaxshilash, davlat ko‘magini berish tartibini takomillashtirish va samaradorligini oshirish maqsadida 2023-yil 1-yanvardan boshlab tuman va shaharlar 5 toifaga ajratildi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 30-dekabrdagi 471-sonli Qaroriga asosan, 2023-yil 1-yanvardan 2026-yil 1-yanvarga qadar davlat maktabgacha taʼlim tashkilotlarida bola taʼminoti uchun ota-onalar to‘lovi miqdorlariga nisbatan, tumanlarning toifasidan kelib chiqib, kamaytiruvchi koeffitsiyentlar qo‘llash belgilandi. Jumladan: 4- va 5-toifadagi tumanlarda – 50%; 3-toifadagi tumanlarda (shahar aholi punktlaridan tashqari) – 30%; avval imtiyoz qo‘llanilmagan 73 ta tumanlarda ota-onalar to‘lovi miqdorlari 30% dan 50% gacha kamaytirildi; 35 ta tumanlarda avval qo‘llanilgan 50% imtiyoz saqlab qolindi; 63 ta tuman va shaharlarda imtiyoz qo‘llanilmadi; avval 50% imtiyoz berilgan 37 ta tuman va shaharlarda ota-ona to‘lovi miqdorlari 20% dan 50% gacha oshiriladigan bo‘ldi; Toifalanishga asosan avval berilgan foiz imtiyozlariga ham ayrim o‘zgartirishlar kiritildi. Xususan: 1- va 2-toifalarga mansub Nukus, Urganch, Zarafshon shaharlari, Uchquduq, Qo‘ng‘irot, Romitan, G‘allaorol, G‘uzor, Bog‘ot tumanlarida avval berilgan 50% imtiyoz bekor qilindi; 3-toifaga mansub G‘ozg‘on va Xiva shaharlariga avval berilgan 50% imtiyoz bekor qilindi; 3-toifaga mansub 26 ta tumanlarga avval berilgan 50% imtiyoz 30% ga o‘zgartirildi(4- va 5- toifalardan 3-toifaga o‘zgarishi natijasida); 2-toifadan 3-toifaga tushishi natijasida ayrim xududlarga 30% imtiyoz berildi. Quyida toifaga ajratilgan hududlarning foiz imtiyozlari o'zgarish ko'rsatilgan. Ota-onalar badal puli 2023.xlsx Eslatma: Statistik maʼlumotlarga ko‘ra, 2022-yilning o‘tgan davrida isteʼmol tovarlari narxlari 12,2 foizga oshgan. Shunday bo‘lsa-da bola taʼminoti uchun ota-onalar to‘lovi 2021-yilning may oyidan beri oshirilmasdan saqlanib kelayotgan edi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining PF-287-sonli Farmoniga asosan, hududlar o‘rtasidagi iqtisodiy tengsizlikni qisqartirish yuzasidan tuman va shaharlarning sharoiti, salohiyati va imkoniyatlaridan kelib chiqib, ayrim tuman va shaharlarning foizlar kesimida, kamaytiruvchi koeffitsiyentlar hisobiga, pasayish kuzatilgan. Shu o‘rinda, ijtimoiy tarmoq faollaridan asoslanmagan maʼlumotlarni tarqatmasliklarini, tushunmovchiliklar, tizimga oid yuzaga keladigan savollar bo‘lsa, Maktabgacha taʼlim Axborot xizmatiga murojaat qilishlarini so‘rab qolamiz.
"Effekt Makarenko" Telegram kanalida Mirobod tumanidagi 247-sonli davlat maktabgacha taʼlim tashkiloti xodimlari tomonidan tashkilot hududi qordan tozalayotganligi yuzasidan tarqalgan fotolavhalar bo‘yicha rasmiy munosabat. Dono xalqimiz bejizga "Pokliging - sog‘liging" demaydi. Havo harorati sovuq paytda qor bir zumda muzga aylanib, tashkilotga qatnaydigan xodimlar, bolalar va ota-onalar yuradigan yo‘l sirpanchiq bo‘ladi, tabiiyki, Kimdir sirpanib ketishi, jiddiy jarohat olishi mumkin. Albatta, bu ehtimoldan holi emas. Buning uchun esa iloji boricha hududni qordan tezroq tozalash lozim. Tozalovchi xodimlarga kelsak, ular ham sizu bizdek inson. Ularga yordam berish esa huquqbuzarlik deb baholanmaydi. Ko‘pchilik bo‘lib hududni qordan tozalash nafaqat ish ko‘lamini oshiradi, balki sovuq ob-havoda tozalovchi xodimlarning ham ishlarni yengillashtiradi, shuningdek, jamoaning birdamligini taʼminlaydi. Toshkent shahar Maktabgacha taʼlim Bosh boshqarmasi tomonidan ushbu holat o‘rganilganda yuqoridagi maqsadda tashkilot xodimlari o‘z tashabbuslari bilan qor tozalashgani maʼlum bo‘ldi.
- 2017-2022-yillar davomida Maktabgacha ta'lim tizimidagi o'sish darajasi; - 2022-yil oxirigacha bo'lgan statistik ma'lumotlar; - "Aqlvoy" loyihasi.
Автомашиналар_хақида_маълумот_2023_йил_1_январь_холатига.pdf