Didaktik oʻyin: “Yaxshi-yomon”
“Yaxshi-yomon” didaktik oʻyini Maktabgacha taʼlim vazirligi tomonidan YXHTning Oʻzbekistondagi loyihalari koordinatori ofisi hamkorligida “Maktabgacha yoshdagi bolalarning ekologik taʼlimi” loyihasi doirasida ishlab chiqilgan boʻlib, ekologik taʼlim va tarbiya boʻyicha maktabgacha taʼlim tashkilotlari uchun “Yer sayyorasi – umumiy uyimiz” parsial dasturiga ilova hisoblanadi. Mazkur didaktik oʻyin 5-7 yoshdagi bolalarga moʻljallangan. Didaktik oʻyinni izchil nutqni va ekologik taʼlim-tarbiya masalalarini yechishda, shuningdek, bolani rivojlantirishdagi turli taʼlim sohalari boʻyicha mustaqil va birgalikdagi faoliyatda koʻp maqsadda foydalanish mumkin. Didaktik oʻyin MTT pedagoglari, ota-onalar va tarbiyalanuvchilarga ekologiya boʻyicha bolalar oʻyinlarini tashkillashtirishda foydali boʻladi. Oʻyin maqsadi: Bolalarni tabiat va sogʻlom turmush tarzi (STT)ga nisbatan yaxshi va yomon xatti-harakatlarni tushunishga oʻrgatish. Qoida: faqat bitta rasmni olish. Oʻyin tavsifi: Oʻyin aylanuvchi mexanizm bilan oʻzaro bogʻlangan, diametri turlicha boʻlgan ikkita Lulliy doirasidan tashkil topgan. Doiralar turli taraflarga, alohida-alohida aylanadi. Ustidan mil (koʻrsatkich) biriktirilgan. U doira boʻylab aylanadi. Oʻyinga tabiatdagi turli holatlar, STT qoidalari (ijobiy va salbiy harakatlar) hamda ushbu holatlarga mos belgilar tasvirlangan rasmlar ilova qilingan. Oʻyinni qoʻllash boʻyicha uslubiy tavsiyalar Yoshi kattalar bolalarga rasmlarni koʻrib chiqishni taklif etadi. Bola rasmlarni koʻzdan kechirayotganda unga tabiat va oʻzining salomatligiga nisbatan yaxshi va yomon amallar insonlar tomonidan bajarilishi tushuntiriladi. 1-variant. “Yaxshi-yomon” Bolalar juft-juft boʻlib oʻynaydilar. Bir bola salbiy amal qilayotgan inson tasvirlangan rasmni qizil maydonga biriktiradi, ijobiy holat aks etgan rasmni esa yashil maydonga biriktiradi. Ikkinchi bola esa sherigining tanlovini tushuntiradi, nega muayyan rasm qizil va yoki yashil maydonga tegishli ekanligini aytadi. 2-variant. “Belgini toping” Oʻyinda 2 yoki 4 ishtirokchi qatnashadi. Oʻyin maydonida ijobiy va salbiy holatlar aks etgan rasmlar joylashtirilgan, belgili kartochkalar esa maydondan tashqarida. Bolalar navbatma-navbat milni aylantiradilar hamda koʻrsatilgan maydondagi yaxshi va yomon amallarga mos belgilarni topadilar. 3-variant. “Yaxshi amalni bajarayotgan inson tasvirlangan rasmni toping va nima uchun bunday qilish yaxshiligini soʻzlab bering” Oʻyinda 2 yoki 4 ishtirokchi qatnashadi. Oʻyin maydonida faqat ijobiy amalli rasmlar joylashtirilgan. Bolalar navbatma-navbat milni aylantiradilar. Mil qaysi bolada toʻxtasa, u rasm tanlaydi va nima uchun bu amalni qilish kerakligini tushuntiradi. 4-variant. “Amalni tushuntiring” Oʻyinda 2-4 ishtirokchi qatnashadi. Oʻyin maydonida ijobiy va salbiy amalli rasmlar joylashtirilgan. Bolalar navbatma-navbat milni aylantiradilar. Mil qaysi bolada toʻxtasa, u rasm tanlaydi (ijobiy yoki salbiy holat tasvirlangan). Rasm ustiga unga muvofiq boʻlgan belgini mahkamlaydi. Shu tariqa barcha ishtirokchilar oʻynaydi. 5-variant. “Amalni toʻgʻrilang” Oʻyinda 2-4 ishtirokchi qatnashadi. Bolalar navbatma-navbat Lulliy doiralarini aylantiradilar. Mil qaysi bolada toʻxtasa, u holatlardan birini toʻgʻrilaydi: yashil oʻyin maydoniga insonning ijobiy amallarini biriktiradi. Qolgan bolalar har bir holatga mos belgilarni koʻrsatadilar.
@Kusherbayevga_murojaat telegram kanalida “Prezident selektorida ishdan ketgan mudir yana oʻz joyiga qaytdi” mavzusida tarqalgan xabarga Maktabgacha taʼlim vazirligining rasmiy munosabati. Mavzu yuzasidan quyidagilarni maʼlum qilamiz, Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M.Mirziyoyev rahbarligida 2021-yil 24-may kuni maktabgacha taʼlim bilan qamrov darajasi past boʻlgan hududlarda maktabgacha taʼlim tashkilotlari tarmogʻini kengaytirish boʻyicha qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida videoselektor orqali yigʻilish oʻtkazilgan. Yigʻilishda bir qator tashkilotlarga topshiriqlar berilgan asosida vazirlikka bayonnoma taqdim etilgan. Maʼlumot uchun: Ushbu yigʻilish bayonining 10-bandida Qoraqalpogʻiston Respublikasi maktabgacha taʼlim vaziri, Toshkent shahar maktabgacha taʼlim bosh boshqarmasi boshligʻi, viloyat maktabgacha taʼlim boshqarmalari boshliqlari va tuman (shahar) maktabgacha taʼlim boʻlimlari mudirlari egallab turgan lavozimlaridan ozod etilishi hamda yangi rahbar lavozimga tayinlanguniga qadar ularning vazifasi vaqtincha bajaruvchiga yuklatilishi koʻrsatib oʻtilgan. Maktabgacha taʼlim vazirligi tomonidan “Maktabgacha taʼlim va tarbiya toʻgʻrisida”gi Qonun ijrosini taʼminlash maqsadida oʻrnatilgan tartibda Ichki ishlar vazirligi Tezkor-maʼlumotlar boshqarmasining “Tezkor maʼlumotlarni hisobga olish” tizimi orqali 207 nafar tuman (shahar) maktabgacha taʼlim boʻlimlari mudirlari hujjatlari oʻrganilganda 38 nafar boʻlim mudirlarida Qonunining 44-moddasi boʻyicha cheklov borligi (muqaddam sudlanganligi holati ) aniqlangan. Jumladan, R.Karimovga nisbatan Qonunining 44-moddasida belgilangan talablari boʻyicha cheklov mavjudligi sababli R.Karimov Buxoro viloyati Shofirkon tumani maktabgacha taʼlim boʻlimi mudiri vazifasi vaqtincha bajaruvchi etib tayinlanmagan. Ammo, R.Karimov qabul qilingan qarordan norozi boʻlib Fuqarolik ishlari boʻyicha Toshkent shahar Mirobod tumanlararo sudiga (Maktabgacha taʼlim vazirligi Mirobod tumanida joylashganligi sababli) murojaat qilgan, mazkur sudning tegishli qarori bilan qayta lavozimga tiklangan. Maktabgacha taʼlim vazirligi tomonidan Toshkent shahar sudi fuqarolik ishlari boʻyicha sudlov hayʼatiga R.Karimov yuzasidan fuqarolik ishlari boʻyicha Toshkent shahar Mirobod tumanlararo sudining 2021-yil 21-sentyabrdagi hal qiluv qaroriga nisbatan apellyatsiya shikoyati kiritilgan boʻlib, sudlov hayʼati apellyatsiya shikoyatini qanoatlantirishdan rad etgan.
Ijtimoiy tarmoqlarda “Andijonda tadbirkor oʼzini daladagi daraxtga arqon bilan osib oʼldirdi” sarlavhasi ostida Andijon viloyati Boʻston tumanida istiqomat qiluvchi fuqaro N.S tomonidan, marhum akasi N.Sattorov Boʻston tumani maktabgacha taʼlim boʻlimi rahbar va mutasaddi xodimlari faoliyatidan norozi boʻlib videomurojaat orqali shikoyat qilgan. Mazkur holat Maktabgacha taʼlim vazirligining tegishli mutaxassislari tomonidan oʻrganilganda qoʻyidagilar aniqlandi. Andijon viloyati Boʻston tumanida istiqomat qiluvchi fuqaro N.S. Andijon viloyati maktabgacha taʼlim boshqarmasiga Boʻston tuman maktabgacha taʼlim boʻlimi xodimlarining xatti-harakatidan norozi boʻlib murojaat qilgan. Andijon viloyati maktabgacha taʼlim boshqarmasining 13.07.2022-yildagi (75-x/s-sonli) buyrugʻi bilan ishchi guruh shakllantirilib, masala joyida oʻrganilgan. Oʻrganish davomida tuman maktabgacha taʼlim boʻlimi hamda “Boʻz Iqbol chorvasi” MCHJ oʻrtasida 925.6 mln. soʻmga oziq-ovqat mahsulotlarini yetkazib berish boʻyicha shartnomalar tuzilganligi, shuningdek, tuman maktabgacha taʼlim boʻlimi tomonidan “Boʻz Iqbol chorvasi” MCHJ hisobiga 925.6 mln. soʻm mablagʻlar oʻtkazib berilganligi maʼlum boʻlgan. Ishchi guruh tomonidan aniqlangan maʼlumotlar, Andijon viloyati maktabgacha taʼlim boshqarmasining 2022-yilning 22-iyuldagi(01-15/02-861-son) xati bilan Boʻston tuman prokuraturasiga huquqiy baho berish va surushtiruv ishlarini olib borish maqsadida hamda murojaatchining yashash manziliga tegishli xat yuborilgan. Yuqoridagilardan kelib chiqqan holda, tuzilgan shartnomalarni qonuniyligi va taʼminotchi korxona bilan maktabgacha taʼlim boʻlimi oʻrtasidagi toʻlov munosabatlari yuzasidan huquqni muhofaza qiluvchi organlar tomonidan oʻrganish ishlari olib borilayotganligi maʼlum qilinadi. Ammo, oʻrganish va tergov jarayonlari tugatilmasidan marhumning qarindoshlari tomonidan turli video murojaatlar tarqalmoqda. Hurmatli jurnalist va blogerlar, holatga huquqiy baho berilmaguniga qadar xulosa chiqarmaylik, dalillarga asoslangan maʼlumotlarni ommaga tarqatish masalasida ehtiyot boʻlaylik.
Tender oʻtkazish toʻgʻrisida eʼlon
Tender nomi: Davlat maktabgacha taʼlim tashkilotlariga mebel va gilamlarni elektron shaklda xarid qilish. Tender predmeti (tovar) – 2022-yilda Davlat maktabgacha taʼlim tashkilotlarini mebel va gilamlar bilan taʼminlashni tashkil etish. Tender tashkilotchisi: Maktabgacha taʼlim vazirligi. Tenderda mulkchilik shaklidan qatʼiy nazar, mebel va gilamlarni ishlab chiqarish va/yoki buyurtmachiga sifati va bahosi jihatidan maʼqul tarzda hamda lot boʻyicha koʻrsatilgan miqdorlarda ishlarni bajarish imkoniyati va tajribasiga ega barcha mahalliy va xorijiy korxona va tashkilotlar ishtirok etishlari mumkin. Tender savdolari ishtirokchisi: Oʻzbekiston Respublikasi qonunlari talablariga javob beradigan, ishlarni bajaruvchi obekti hisoblangan yuridik shaxs boʻlishi; Shartnoma tuzish huquqiga ega boʻlishi; Shartnomani bajarish uchun yetarli moliyaviy resurslarga ega boʻlishi hamda eng yaxshi taklifni tashlash hujjatlarida koʻrsatilgan talablarni bajarishi kerak. Tender ishtirokchilari maxsus axborot portaliga (https://etender.uzex.uz/home) joylashtirilgan elektron shakldagi tender hujjatlarini yuklab olishlari va unda koʻrsatilgan talablar bilan tanishib chiqqan holda oʻz takliflarini topshirishlari lozim. Tenderda takliflarning shakli va topshirish shartlari tender hujjatida koʻrsatilgan. Tender takliflari elektron shaklda taqdim etiladi, tender hujjatlarida koʻrsatilgan1–shaklga muvofiq tenderda ishtirok etishga ariza bilan qabul qilinadi. Avans toʻlov amalga oshirilgan kundan boshlab 90 (toʻqson) kalendar kun muddatda jihozlarni tasdiqlangan roʻyxat boʻyicha davlat maktabgacha taʼlim tashkilotiga yetkazish va oʻrnatish ishlarini amalga oshirish Tender gʻoliblaridan talab etiladi. Tender jarayonlari va tartibi haqida qoʻshimcha maʼlumot olish istagida boʻlgan tender ishtirokchilari, eʼlon nashr qilingan sanadan boshlab (haftaning shanba va yakshanba kunlaridan tashqari) har kuni soat 10:00dan 17:00ga qadar Maktabgacha taʼlim vazirligining quyidagi manzili boʻyicha murojaat qilishlari mumkin: Manzil: Toshkent shahar, Mirobod tumani, Amir Temur shoh koʻchasi 17-uy, tel: (+99891 010-71-77). e-mail : equip@mpe.uz Masʼul: J.Mamanazarov, B.Nabixoʻjayev Tender takliflari zakalat koʻrinishida: mahalliy va xorijiy korxonalar boʻlgan tender ishtirokchilari tomonidan tender taklifi bermoqchi boʻlgan lotning cheklangan qiymatidan mebel 1,0 foiz va gilam 0,5 foiz miqdoridagi pul mablagʻlarini naqdsiz shaklda maxsus hisob raqamiga oʻtkazishi shart. Tender ishtirokchisi mahsulot namunalarini eʼlon muddati tugagunga qadar (shanba va yakshanba kunlaridan tashqari) taqdim etishi lozim. Manzil: Toshkent shahar, Yashnobod tumani, Oqdaryo koʻchasi 122-uy. Tel.: (+99891 010-71-77) Tender takliflari maxsus axborot portalida koʻrsatilgan sanadan kechiktirilmagan holda elektron shaklda taqdim etilishi lozim. 2022-yilda davlat maktabgacha taʼlim tashkilotlari uchun qoʻshimcha xarid qilinishi rejalashtirilgan mebel jihozlarining eng yuqori summasi Lot raqami Lot nomi Jihozlar soni Eng yuqori summasi Boʻnak summasi( 1,0% ) Jami: 7 195 299 811 71 952 999 Lot № 1 Davlat maktabgacha taʼlim tashkilotlari uchun mebellar (Respublikaning 8 ta hududi boʻyicha) Roʻyxat boʻyicha 7 195 299 811 71 952 999 2022-yilda davlat maktabgacha taʼlim tashkilotlari uchun xarid qilinishi rejalashtirilgan gilamlarning eng yuqori summasi Lot raqami Lot nomi Jihozlar soni Eng yuqori summasi Boʻnak summasi( 0,5% ) Jami: 5 444 907 300 27 224 537 Lot № 16 Gilamlar (Respublika boʻyicha) Roʻyxat boʻyicha 5 444 907 300 27 224 537
MTT tarbiyalanuvchisi WKF turi boʻyicha 1-oʻrinni egalladi
Joriy yilning 23-24-iyul kunlari Namangan viloyati Namangan shahrida World karate Federation turi boʻyicha Respublika ochiq turniri boʻlib oʻtdi. Unda Termiz shahar 31- sonli davlat maktabgacha taʼlim tashkiloti tarbiyalanuvchisi Shuhratov Muhammadbilol Surxondaryo viloyati sharafini himoya qildi. U 20 kg vaznda barcha raqiblaridan ustun kelib, faxrli 1-oʻrinni egalladi hamda oltin medalni qoʻlga kiritdi.
Navbatdagi huquqiy savodxonlik darsi boʻlib oʻtdi
Bugun Maktabgacha taʼlim vazirligi markaziy apparati xodimlari uchun navbatdagi huquqiy savodxonlik darsi oʻtkazildi. Unda Yuridik boshqarma boshligʻi tomonidan oʻtayotgan haftada qabul qilingan qonunchilik hujjatlarining mazmun-mohiyati bilan tanishtirildi. Jumladan, “Soliq va bojxona qonunchiligi takomillashtirilishi munosabati bilan Oʻzbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga qoʻshimcha va oʻzgartishlar kiritish toʻgʻrisida"gi Qonuni Prezidentimiz tomonidan imzolandi. Qonunga koʻra, mobil aloqa xizmatlariga nisbatan soliq stavkalari 10 foiz etib belgilandi (ilgari 15 foiz edi). Qonunga koʻra, talabalarning Oʻzbekiston oliy taʼlim tashkilotlari hududida pulli oʻquv kurslarini, sport toʻgaraklarini tashkil etishdan va boshqa taʼlim xizmatlarini koʻrsatishdan olingan daromadlari jami daromadlarga kiritilmaydi. Shuningdek, oʻquvchilar va talabalarning taʼlim olishi uchun Oʻzbekiston Respublikasi professional va oliy taʼlim tashkilotlari bilan toʻgʻridan-toʻgʻri shartnomalar boʻyicha pulli-kontrakt asosida oʻtkaziladigan mablagʻ xarajatlariga soliq toʻlovchining daromadi sifatida qaralmaydi. Soliq toʻlovchining farzandlariga nodavlat maktabgacha taʼlim tashkilotlari va (yoki) maktablar koʻrsatadigan taʼlimga oid xizmatlar uchun ota-ona (farzandlikka oluvchilar) tomonidan har bir farzand uchun toʻlanadigan oyiga 3 million soʻmgacha boʻlgan toʻlovlariga yoʻnaltiriladigan daromadlariga soliq solinmasligi belgilandi. Shuningdek, “Oʻzbekiston Respublikasi aholisini ijtimoiy himoya qilish strategiyasini tasdiqlash toʻgʻrisida"gi Prezident Farmoni imzolandi. Farmonga koʻra, aholini ijtimoiy himoya qilishning ustuvor yoʻnalishlari belgilandi. Unga koʻra, ijtimoiy xizmatlarni aholiga bevosita mahalla darajasida koʻrsatish amaliyoti joriy etiladi. Shu bilan birga “Investitsiyaviy va infratuzilmaviy loyihalarning loyihaoldi, davlat xaridiga doir tender boʻyicha xarid qilish hujjatlari va texnik topshiriqlar hamda shartnomalarni ekspertizadan oʻtkazish tartibini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi Prezident qarori qabul qilindi Qarorga muvofiq, davlat xaridiga doir tender xarid hujjatlarini, texnik topshiriqlarni hamda shartnomalar loyihalarini ekspertizadan oʻtkazish uchun toʻlovlar xarid predmeti narxining QQSni inobatga olmagan holda 0,1 foizi miqdorida, BHMning 100 baravaridan ortiq boʻlmagan miqdorda hisoblanib, ushbu miqdorga QQS alohida qoʻshilgan holda undiriladi. Qayd etilishicha, oʻtgan hafta mobaynida “Tadbirkorlik subyektlari bilan samarali muloqot tizimini joriy etish va ularning huquqiy himoyasini yanada kuchaytirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi Prezident farmoni ham qabul qilindi. Farmonga koʻra, “business.gov.uz” portali “Tadbirkor virtual ofisi” portaliga aylantirildi. Shuningdek “Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti faoliyatini tizimli isloh qilish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi Prezident qarori imzolandi. 2022/2023 oʻquv yilidan yangi avlod oliy taʼlim muassasasi – «Smart Universitet» konsepsiyasi asosida Universitet faoliyati transformatsiya qilinadi. Shu bilan birga “Qonunchilik bazasini yanada tizimlashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida"gi Hukumat qarori qabul qilindi. Qaror bilan normativ-huquqiy hujjatlarni “tartibga soluvchi gilyotina” usuli orqali tizimlashtirish natijasida 422 ta Hukumat qarori oʻz kuchini yoʻqotdi. Oʻz kuchini yoʻqotgan hujjatlarning 90 foizi (331 ta)ni yaxlit qarorlar, 10 foizi (91 ta)ni esa hujjatlarning ayrim bandlari tashkil qiladi.
2022-yil 28-iyul sanasida Qashqadaryo viloyati Shahrisabz shahar Maktabgacha taʼlim boʻlimi tasarrufidagi 1-Davlat maktabgacha taʼlim tashkilotida mazkur maktabgacha taʼlim tashkilotida qatnamaydigan 2014-yilda tugʻilgan S.X. singlisi A.X. bilan birgalikda bogʻchaga kelgan. Tayyorlov guruhi tarbiyachisi S.J. S.X. hamda A.X.ning onasining iltimosiga koʻra qonunga zid ravishda S.X.ni ham olib qolgan. Tushlik paytida opa – singil S.X. va A.X. tashkilot hojatxonasiga chiqishgan. Opasi hojatxona ichkarisiga kirgan paytda, singlisi tashqaridan hojatxona eshikni ochib-yopib oʻynagan. Natijada hojatxona eshigining oynasi sinib, shisha boʻlaklari S.X.ni jiddiy jarohatlagan. Voqeadan xabar topgan tashkilot hamshirasi tezda birinchi yordam koʻrsatgan. Biroq, S.X.ning jarohati chuqurligi sabab, koʻp qon yoʻqotish natijasida vafot etgan. Holat yuzasidan Shahrisabz shahar prokuraturasi oʻrganish olib bormoqda. Marhumning yaqinlariga chuqur hamdardligimizni bildiramiz.
Xalqaro hamkorlik yoʻnalishida Hozirgi kunda Maktabgacha taʼlim vazirligi tomonidan xorijiy mamlakatlar va xalqaro tashkilotlar bilan ikki tomonlama hamkorlik faol rivojlantirmoqda. 2022-yil yanvar-iyun davrida Maktabgacha taʼlim vazirligi va xorijiy hamkorlar oʻrtasida Oʻzbekiston Respublikasida maktabgacha taʼlim tizimini rivojlantirishga qaratilgan 21 ta uchrashuv oʻtkazildi va 6 ta (umumiy 77 ta) memorandum va kelishuvlar imzolandi. Maktabgacha taʼlim vazirligi tashabbusi bilan 2022-yilning noyabr oyida Toshkent shahrida YUNESKOning erta yoshdagi bolalarni tarbiyalash va ularga taʼlim berish boʻyicha II-Butunjahon konferensiyasini oʻtkazishish rejalashtirilgan. Mazkur Global forumni oʻtkazish boʻyicha Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 1-martdagi 92-F-sonli qarori qabul qilindi. Shuningdek, Maktabgacha taʼlim vazirligi rahbariyati tomonidan Global forum tashkiliy masalalari boʻyicha YUNESKOning Parijdagi bosh ofisiga tashrif buyurildi va YUNESKO rahbariyati bilan muzokaralar oʻtkazildi. Bundan tashqari, joriy yil oktyabr oyida Gretsiyaning “MM PUBLICATIONS” nashriyoti bilan hamkorlikni (2021-yil noyabr oyida umumiy qiymati 0,5 mln AQSH dollariga teng boʻlgan 20 ming dona “Hi Kids! For Uzbekistan” kitoblar toʻplami maktabgacha taʼlim tashkilotlariga hadya etilgan) rivojlantirish maqsadida muzokaralar olib borildi. Koreya Respublikasining “EDULINK” kompaniyasi bilan hamkorlikda bolalar uchun maktabgacha taʼlim tashkilotlari, pedagoglar va tarbiyalanuvchilarning ota-onalari uchun “S-Board” mobil taʼlim ilovasi ishlab chiqildi. Shuningdek, Koreya xalqaro hamkorlik agentligi tomonidan maktabgacha taʼlim sohasidagi 20 ta pedagog kadrlar malakasini oshirish boʻyicha joriy yilning iyun oyidan qisqa muddatli kurslar tashkil etilishi belgilangan. Xorijiy investitsiyalarni jalb qilish va oʻzlashtirish yoʻnalishida 2022 1-yarim yillikda Maktabgacha taʼlim sohasiga xorijiy investitsiyalarni keng jalb etish maqsadida Xalqaro moliya institutlari bilan muzokaralar olib borildi. Xususan, Islom taraqqiyot banki, OPEK fondi va Quvayt arab iqtisodiy taraqqiyot jamgʻarmasi bilan umumiy qiymati 70 mln AQSH dollariga teng DXSH bitimlarini moliyalashtirishga qaratilgan loyihalarni amalga oshirish uchun loyihaoldi hujjatlar ishlab chiqildi va investorlar tomonidan loyihalar maʼqullandi. Shuningdek, Koreya xalqaro hamkorlik agentligi tomnidan 11 mln AQSH dollariga teng grant loyihani amalga oshirish maqsadida Hukumat qarori loyihasi ishlab chiqildi va tegishli vazirliklar, idoralar bilan kelishildi. Hozirgi kunda, mazkur Hukumat qaror loyihasi Adliya vazirligiga yuridik ekspertiza olish uchun taqdim etilgan. Shuningdek, Sirdaryo viloyati Sardoba tumanidagi 2 va 8-sonli maktabgacha taʼlim tashkilotlarini taʼmirlash maqsadida Singapurning Indorama kompaniyasining jalb qilingan 250 ming AQSH dollari miqdoridagi grant mablagʻlari toʻliq oʻzlashtirildi. Maktabgacha taʼlim vazirligi tomonidan Investitsiya dasturi doirasida (PQ-72 30.12.2021) 2022-yil yanvar-iyun holatiga xorijiy investitsiyalar ishtirokidagi 2 ta loyiha (Jahon banki va Saudiya taraqqiyot jamgʻarmasi ishtirokidagi loyixalar) boʻyicha 9,6 mln AQSH dollari (rejaning 100%) oʻzlashtirildi. Bundan tashqari, AQSH dasturlarini amalga oshiruvchi “Mercy Corps” xalqaro nodavlat tashkiloti bilan qiymati 21,7 mln AQSH dollarga teng boʻlgan “Taʼlim uchun oziq-ovqat” loyihasini Qoraqalpogʻiston Respublikasi va Surxondaryo viloyatida amalga oshirilmoqda. Ijro intizomini taʼminlash yoʻnalishida Xalqaro hamkorlik va chet el investitsiyalarini jalb qilish yoʻnalishida vazirlikka 541 ta idoralararo va yuqori turvchi tashkilotlarning topshiriq va murojaat xatlari kelib tushgan, shundan481 tasiga javoblar yoʻllangan. Jismoniy va yurikdik shaxslardan 15 ta murojaatlar kelib tushgan va barcha murojaatlar koʻrib chiqilgan. 2022-yil 1-yarim yillikda ijrosi taʼminlanishi zarur boʻlgan Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining barcha qarorlari va topshiriqlari boʻyicha maʼlumotlar “app.gov.uz” elektron tizimiga kiritildi. Mavjud muammolar Islom taraqqiyot banki, OPEK fondi va Quvayt arab iqtisodiy taraqqiyot jamgʻarmasi bilan umumiy qiymati 70 mln AQSH dollariga teng DXSH bitimlarini moliyalashtirishga qaratilgan loyihalari boʻyicha loyihaoldi xujjatlarga Moliya vazirligi tomonidan takliflar berildi. Xususan, loyihalar doirasida tadbirkorlarga beriladigan kredit foizlari bozor shartlarida boʻlishi hamda loyihalarga taʼlim sifatini oshirishga qaratilgan “yumshoq” komponentlarning maqsadga muvofiqligini koʻrib chiqish Moliya vazirligi tomonidan taklif sifatida kiritilgan. Mazkur takliflar inobatga olinishi, loyihalarning tadbirkorlar uchun jozibadorlik darajasi tushishina olib keladi. Natijada davlat tashqi qarz mablagʻlari samarasiz ishlatilishi xavfi mavjud. Yuqoridagilarni inobatga olgan holda OPEK fondi va Quvayt arab iqtisodiy taraqqiyot jamgʻarmasi bilan umumiy qiymati 70 mln AQSH dollariga teng loyihalarni qayta koʻrib chiqishni tavsiya etiladi. Yil yakuniga qadar bajarilishi rejalashtirilgan vazifalar Maktabgacha taʼlim vazirligi tomonidan Investitsiya dasturi doirasida (PQ-72 30.12.2021) 2022-yil yakuniga qadar rejalashtirilgan 21.9 mln AQSH dollariga teng mablagʻlarni 2 investitsiya loyihalari doirasida oʻzlashtirish belgilangan. Koreya xalqaro hamkorlik agentligi hamkorligidagi 11 mln AQSH dollariga teng grant loyihani amalga oshirish maqsadida Hukumat qarori loyihasi ishlab chiqilishi va qurilish ishlari boshlanishi kutilmoqda. EduLink Kompaniyasi (Koreya Respublikasi) bilan maktabgacha taʼlim tizimida ingliz tili koʻnikmalarini rivojlantirish boʻyicha kelishuv imzolash koʻzda tutilgan. Maktabgacha taʼlim sohasini yanada rivojlantirish va davlat-xususiy sheriklik asosida nodavlat MTT tarmogʻini kengaytirish maqsadida vazirlik tomonidan Osiyo taraqqiyot banki bilan 100 MTT tashkilotini yaratish loyihasini amalga oshirish boʻyicha muzokaralar olib boriladi.
Istiqbolli investitsiya va infratuzilma loyihalari boʻyicha maʼlumotlar
2022_йил_Инвестка_Обод_26.07_сайт.xlsx I. 2022-yil Investitsiya dasturi ijrosi toʻgʻrisida. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil22-yanvardagi “2022-2024-yillarda Oʻzbekiston Respublikasining ijtimoiy va ishlab chiqarish infratuzilmasini rivojlantirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi PQ-98-son qaroriga asosan maktabgacha taʼlim tashkilotlari obyektlarini qurish va rekonstruksiya qilish dasturi tasdiqlandi. Unga koʻra, vazirlik tomonidan 2022-yil 24-yanvardagi 9-sonli boʻyruq qabul qilindi. Mazkur qarorga muvofiq, 2022-yilda jami 26 770 quvaat (oʻrin)li176 ta maktabgacha taʼlim tashkilotlari obyektlarini qurish va rekonstruksiya qilish, shundan, 25 tasi yangidan quriladigan va 151 tasi rekonstruksiya qilinishi rejalashtirilgan boʻlib, ushbu ishlar uchun jami 800,0 mlrd.soʻm mablagʻ ajratilishi rejalashtirilgan. Shuningdek, 26 770 quvvat (oʻrin)ga ega boʻlgan 176 ta maktabgacha taʼlim tashkilotlari yangidan zamonaviy barpo etilishi natijasida, qoʻshimcha 19 150 ta oʻrin (quvvat) yaratilishi belgilangan, shundan – 3 750 ta oʻrin 23 ta obyektni yangidan qurish hisobiga, 1 890 oʻrin 15 ta boʻsh turgan binolarni rekonstruksiya qilish hisobiga hamda 21 130 ta oʻrin 138 ta faoliyat koʻrsatayotgan MTTlar quvvatlarini kengaytirish hisobiga yaratilishi rejalashtirilgan. Tasdiqlangan manzilli dasturga muvofiq, 176 ta obyektdan – 23 ta obyekt oldingi yildan oʻtuvchi, - 153 tasi yangidan boshlanuvchi obyektlar hisoblanadi. Shu bilan birga, Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil 14-fevraldagi 19-sonli Rayosati majlisining bayoniga asosan Maktabgacha taʼlim vazirligi huzuridagi “Infratuzilmani rivojlantirish boʻyicha injiniring kompaniyasi” DM buyurtmachi xizmati tugatilayotganligi sababli buyurtmachi xizmati masʼulligidagi 2022-yilgi investitsiya dasturi doirasidagi 153 ta yangidan loyihalarni Qoraqolpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari huzuridagi “Yagona buyurtmachi xizmati” IKga topshirish va qabul qilish dalolatnomalari asosida oʻtkazildi. Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022-yil1-fevraldagi “Qurilish sohasida elektron davlat xaridlarini tashkil etish va amalga oshirish tartibini takomillashtirish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi 46-son qaroriga asosan pudrat tashkilotlarini aniqlash boʻyicha tender savdolarini Qoraqolpogʻiston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari huzuridagi “Yagona buyurtmachi xizmati” IK tomonidan barchasi oʻtkazilgan va qurilish-taʼmirlash ishlari boshlangan. Joriy yil 24-iyun holatiga pudratchilar tomonidan maktabgacha taʼlim tashkilotining 23 ta yildan-yilga oʻtuvchi obyektlarida 63 foiz (%)ga, yangidan boshlanadigan 153 ta obyektlarida 23,7 foiz (%)ga qurilish-taʼmirlash ishlarini bajarilgan. Joriy yil 1-iyul holatiga yildan-yilga oʻtuvchi 6 ta obyektlarda qurilish-taʼmirlash ishlari yakuniga yetkazilib, foydalanishga topshirish dalolatnomalari rasmiylashtirilmoqda. Ushbu 6 ta obyektlarda 840 ta qoʻshimcha yangi quvvatlar yaratilishiga erishildi. 2022-yil Investitsiya dasturiga kiritilgan qoʻshimcha obyektlar toʻgʻrisida maʼlumot Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 24-25-fevral kunlari Qoraqalpogʻiston Respublikasiga tashrifi davomida va Xalq deputatlari viloyat Kengashining navbatdan tashqari sessiyasida bergan topshiriqlari boʻyicha 16-son bayoniga asosan 2022-yil Dasturiga qoʻshimcha ravishda 1 500 quvvat (oʻrin)li 13 ta maktabgacha taʼlim tashkilotlari obyektlarini yangi qurish va rekonstruksiya qilish qushimcha kiritilgan. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining 2022-yil 21-22-aprel kunlari Qashqadaryo viloyatiga tashrifi davomida bergan topshiriqlari va kengaytirilgan tarzda oʻtkazilgan 35-sonli yigʻilish bayoni asosan 2022-yil Dasturiga qoʻshimcha ravishda 3 950 quvvat (oʻrin)li 33 ta (14 ta yangi tashkil etilgan Qukdala tumani, 17 ta respublika va halqaro moliya institutlari hisobidan, 2 ta homiy mablagʻlar hisobidan) maktabgacha taʼlim tashkilotlari obyektlarini yangi qurish va rekonstruksiya qilish rejalashtirilgan. II. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti, Hukumat qarorlarida belgilangan vazifalar ijrosini taʼminlash yoʻnalishida. 1. “Oʻzbekiston Respublikasining ijtimoiy va ishlab chiqarish infratuzilmasini rivojlantirish dasturi hamda boshqa davlat dasturlari ijrosi ustidan nazoratni kuchaytirishga doir qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi PQ-43-son qarori ijrosini taʼminlash maqsadida, 2023-yil Investitsiya dasturini shakllantirish uchun boshqarma xodimlaridan iborat maxsus ishchi guruh tomonidan hududlarga chiqqan holda, eng ogʻir ahvoldagi maktabgacha taʼlim tashkilotlarini rekonstruksiya qilish va maktabgacha taʼlim yoshidagi bolalar qamrovi past boʻlgan hududlarda yangi va rekonstruksiya qilish 212 ta maktabgacha taʼlim tashkilotlarini takliflarini shakllantirildi va Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasiga hamda Iqtisodiy taraqqiyot va kambagʻallikni qisqartirish vazirligiga taqdim etildi. 2. Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining “Qamrov darajasi past boʻlgan tumanlarda maktabgacha taʼlim tashkilotlari tarmogʻini kengaytirish boʻyicha qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida”gi 2021-yil 10-iyundagiPQ-5144-son qarorida belgilangan vazifalar ijrosi yuzasidan keng koʻlamdagi ishlar amalga oshirildi. Jumladan, qamrov darajasi past boʻlgan 53 ta tumanda 50 ta (20 ta Qashqadaryo, 23 ta Surhondaryo, 2 ta Samarqand, 4 ta Toshkent va 1 ta Xorazim viloyatlarda) davlat maktabgacha taʼlim tashkilotlarini tashkil qilishning manzilli dasturlari ishlab chiqilib tegishli vazirliklari bilan kelishilgan holda qurilish-taʼmirlash ishlarini olib borilmoqda. Bugungi kunda, - Qashqadaryo viloyatida obyektlarning 10 tasi boʻyicha pudrat tashkiloti aniqlanib qurilish-taʼmirlash ishlari boshlandi, qolgan 10 tasi boʻyicha hokimning yer ajratish boʻyicha qarori mavjud emasligi sababli, qurilish-taʼmirlash ishlari boshlanmagan. - Surxondaryo viloyatida obyektlarning 22 tasi boʻyicha qurilish-taʼmirlash ishlari olib borilmoqda va hozirgi kunda 17 foiz (%)ni tashkil etadi, qolgan 1 tasi boʻyicha tender savdolari oʻtkazilmoqda. - Samarqand viloyatida 2 ta obyekt boʻyicha qurilish-taʼmirlash ishlari olib borilmoqda va hozirgi kunda 28 foiz (%)ni tashkil etadi. - Toshkent viloyatida obyektlarning 1 tasi boʻyicha tender savdolariga eʼlon berilgan, 3 tasi boʻyicha loyihalarga kompleks ekspertizadan ijobiy xulosalar olinmagan. - Xorazm viloyatida 1 ta obyekt boʻyicha qurilish-taʼmirlash ishlarining bajarilishi 75 foiz (%)ni tashkil etadi. III. 2022-2023-yillarda quz-qish mavsumiga qaror loyihasiga taklif tayyorlash. Kuz-qish mavsumiga tayyorgarlik koʻrish uchun 2022-yilda 623 ta maktabgacha taʼlim tashkilotlarini joriy taʼmirlash hamda 109,1 ming tonna koʻmir mahsulotlarini yetkazib berish rejalashtirildi. IV. Ijro intizomini taʼminlash yoʻnalishida. II-chorak boʻyicha Boshqarmaga vazirlik devonxonasi orqali 42 ta hujjatlar kelib tushgan. Ulardan 39 tasining ijrosini taʼminlangan, qolgan 3 tasi ish jarayonida. Shuningdek, jismoniy va yuridik shaxslardan 47 ta murojaatlar kelib tushgan. Mazkur murojaatlarning 38 tasiga tegishli javob xatlari yuborilgan. Qolgan 9 ta murojaatlarning ijro muddatlari kelmaganligi sababli ish jarayonida.
Oʻzbekiston Respublikasi Hukumati va Saudiya taraqqiyot jamgʻarmasi (STJ) oʻrtasida 2020-yil 17-dekabrda 41 mln. Saudiya riyali qiymatidagi (10,9 mln. AQSH dollari ekvivalentida) 774/11-sonli “Maktabgacha taʼlim sohasida davlat-xususiy sheriklikni qoʻllab-quvvatlash” loyihasi qarz bitimi imzolangan. Shunga koʻra, 2021-yil 3-iyulda Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 416-sonli qarori bilan umumiy qiymati 153,4 mlrd. soʻm boʻlgan 41 ta loyihalarni shundan 50,9 mlrd. soʻm tadbirkorlarning oʻz mablagʻlari hisobidan hamda 112,5 mlrd. soʻm (41 mln Saudiya riyali (10,9 mln. AQSH dollari ekvivalentida)) STJ kredit mablagʻlari hisobidan moliyalashtirilishi belgilangan. Yuqoridagilardan kelib chiqib, mazkur loyiha doirasida mablagʻarini tadbirkorlarga qayta kreditlash maqsadida 3 tomonlama, yani Maktabgacha taʼlim vazirligi, Moliya vazirligi hamda 9 ta tijorat banklari bilan bitimlar imzolangan. Amalga oshirilgan monitoring natijalariga koʻra, bugungi kunda 41 ta loyihadan 18 tasida tadbirkorlar oʻz mablagʻlari hisobidan 25% dan ortiq ishlar bajarilgan, 21 ta loyihada 25% dan kam boʻlgan ishlar bajarilgan, 2 ta loyihada ishlar boshlanmagan. Hozirgi kunda 8 ta loyiha boʻyicha resurs mablagʻlarini olish yuzasidan tijorat banklari tomonidan STJga 2,96 mlrd. soʻm miqdorida avans toʻlovlarini amalga oshirish uchun toʻlov taʼlabnomalari yuborilgan, moliyalashtirilishi kutilmoqda. Loyihani amalga oshirish natijasida 4870 nafar bolalar maktabgacha taʼlim muassasalariga jalb qilinishi hamda 390 ga yakin ish oʻrinlari yaratilishi koʻzda tutilgan. по проекту «Совершенствование раннего развития детей младшего возраста» с участием МАР.docx